Iedereen die van koken houdt heeft wel zo’n kookboek in de kast staan dat beduimeld is, bevlekt en met ezelsoren gekroond. Misschien wel gekregen toen je op je zelf ging wonen. Bij mij staat bijvoorbeeld Het Nieuwe Haagse Kookboek op de plank, voor het eerst uitgegeven in 1934. Bij jou wellicht de Wannée van de Amsterdamse huishoudschool. Zo’n basiskookboek waar je altijd weer naar teruggrijpt om even iets op te zoeken. Aan dat rijtje zou zo maar De Elisabeth kunnen worden toegevoegd.
Huishoudschoolkookboeken zijn er talloze, tot groot verdriet van Johannes van Dam. Een uitzondering maakte hij echter voor huishoudschool Mariakroon uit Culemborg. “De meisjes op díe huishoudschool moesten later voor de Heren Pastoors gaan werken en leerden dus goed koken, dáár vond je de goede keuken”, aldus wijlen Johannes van Dam. Als je er twee jaar lang in de leer was geweest dan kon je een goede kokkin worden.
Jonah Freud, culinair journaliste en eigenaresse van de Kookboekenhandel, nam de taak op zich om voor het eerst sinds zevenenzestig jaar Praktische Recepten van de huishoudschool Mariakroon te herzien en om te dopen tot De Elisabeth. Er was nog wel wat aanpassing nodig. Zo zijn sommige etenswaren inmiddels verboden (kievitseieren, lijsters), koken we groenten een stuk korter en zijn bepaalde gerechten uit de mode geraakt (warme hartige puddingen). Die laatsten zijn gelukkig wel opgenomen in het boek. Zo veel mogelijk is het authentieke karakter bewaard gebleven met extra aanwijzingen en uitleg waar nodig.
Het boek zelf is sober vormgegeven met cleane grafische afbeeldingen aan het begin van ieder nieuw hoofdstuk. Dit is geen hip trendy boek waar de foto’s en de beleving belangrijker zijn dan de recepten. Dit is een naslagwerk. Het heeft de tand des tijds doorstaan in de afgelopen zeventig jaar, en dankzij Jonah Freud is De Elisabeth weer bruikbaar voor de komende zeventig jaar.
Met ruim 1400 recepten moet het mogelijk zijn om minstens een jaar lang iedere dag iets lekkers uit De Elisabeth klaar te maken. Zodat het beduimeld, bevlekt en bekroond met ezelsoren in de kast mag pronken. Want een kookboek is er om te gebruiken!
De Elisabeth, Praktische recepten van de huishoudschool Mariakroon uit Culemborg – onder redactie van Jonah Freud – uitgever Carrera culinair – ISBN9789048844883 – €29,99