Tegenwoordig is geen of minder vlees eten heel normaal. De supermarkt ligt vol met alternatieven voor vlees en vis. En er verschijnt iedere maand wel een nieuw plantaardig kookboek. Hoe anders was dat vroeger. Christiane Muusers is gespecialiseerd in Middelnederlandse kookteksten en Europese kookteksten tot 1900. Naast Vega historisch schreef ze al eerder voor uitgever Het Zwarte Schaap; Het geheim van de keukenmeid. En ze werkte samen met Marleen Willebrands aan het Kookboek van Dr. Carolus Bartus uit 1593.
link naar Bol.
Wat kun je verwachten van een historisch vegetarisch kookboek? Geen groentegerechten want die eten vleeseters ook, als bijgerecht. Christiane Muusers heeft zo veel mogelijk vegetarische bronnen gebruikt: kookboeken zonder vlees- of visrecepten. Bijvoorbeeld speciale delen van boeken uit de Middeleeuwen met recepten voor de vastentijd, hoewel vis dan wel was toegestaan. De vroegst bekende vegetariër schijnt trouwens Phytagoras te zijn (die van de stelling van Phytagoras).
Het tweede hoofdstuk bestaat uit recepten die vega zijn voordat het woord vegetarisme was gemunt. De gerechten kennen voornamelijk Engelse bronnen. Vanaf de 19e eeuw vind je het woord vegetariër ook in Nederlandse teksten. De recepten komen nog steeds uit Engelse en Duitse bronnen, soms vertaald in het Nederlands. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog aten veel mensen noodgedwongen geen vlees. En in de jaren zeventig komt de ecologische beweging op (denk aan De Kleine Aarde in Boxtel). Al deze onderwerpen komen in de verschillende hoofdstukken aan bod. Chrisitane besteedt in het laatste hoofdstuk aandacht aan vegetarisme buiten Europa. Historische bronnen uit China, Japan en India. alsmede de Indonesische keuken.
Ieder hoofdstuk bevat zo’n zes tot acht recepten. Zelfgemaakte amandelkaas uit de 15e eeuw, pastinaak met mosterd en azijn uit de 17e eeuw bijvoorbeeld. Of de Irish stew van de oprichter van de Duitse vegetariërsbond. Recepten uit Nederlandse vegetarische kookboeken vind je ook. Net als een recept uit de Tweede Wereldoorlog toen vlees en vet op de bon was. Je moest vooral je maag vullen. Dat lukt wel met stamppot zuurkool met witte bonen en daarbij uienjus.
Vega historisch is geen alomvattende geschiedenis van het vegetarisme. Het is een alleraardigste introductie in deze specifieke culinaire historie. Voor diegenen die zich willen verdiepen is er de bibliografie. En de website van Christiane – coquinaria – bevat nog veel meer extra materiaal.
Vega historisch – Christiane Muusers – uitgever Het Zwarte Schaap – ISBN9789492821201 – €15,95